Cysorz to ma fajne życie ...

oraz wyżywienie klawe! Śpiewał T.Chyła. Nie ma to tamto, Malta mimo że gołą skałą się wydaje jednak coś tam jednak rośnie od czasu do czasu. Zima zadziwiająco dla nas jest czasem zbierania wydawałoby się słonecznych owoców – cytrusów. Szczególnie w Attarrd – prawie każda willa ma owoce cytrusowe a wioska Lija, która jest pępkiem Malty nawet w godle ! Ich motto „Suavi Fructo Rubeo” co znaczy Słodyczą Owoców Czerwienieję. Botanicy twierdzą, że krwistoczerwona odmiana pomarańczy pochodzi właśnie z Malty. Słynnym mieszkańcem Liji przez dwa lata był Anthony Burgess, co to napisał 'Mechaniczną Pomarańczę” (znowu ten owoc!). Mają małą fiestę pomarańczy pod koniec Stycznia.

Dlaczego Jaś wciąż mizernieje?

Bo to gluptasek! Witamin nie je!

Witaminki, Witaminki.

Dla chłopczyka i dziewczynki.

Wszyscy mamy dziarskie minki, bo zjadamy witaminki!

Co roku na początku stycznia biuro Prezydenta Malta organizuje Citrus Festa – bo nie tylko pomarańcze (czyli laring po maltańsku) ale też i cytryny, grapefruity rosną w pałacowych oranżeriach San Anton. Płac postawił Wielki Mistrz DePaule jako chatkę myśliwską. Później kolejni włodarze – w tym brytyjscy gubernatorzy a od 1974 r prezydenci Malty rozbudowywali siedzibę. Coś jakby Belweder w Warszawie – fontanny, pawie, bujność roślinności wszelakiej .

' Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi,

Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi,

— Jak cicho! — Słyszę ciągnące żurawie,

Których by nie dościgły źrenice sokoła;

Słyszę, kędy się motyl kołysa na trawie … 

 A.Mickiewicz ' Stepy Akerrmańskie'

Czasami jest też możliwość zwiedzenia prywatnych ogrodów prezydenta i sale reprezentacyjne. Żyrandole, fikuśne meble, zastawę na 100 osób i zacieniowane alejki i zobaczyć basen gdzie Głowa Państwa zażywa wywczasów po trudach urzędowania, przyjmowania delegacji czy kolejnej wizycie za granicą. Dodam na marginesie że na Malcie nie ma powszechnych wyborów, prezydenta jak i wszystkie stanowiska obsadza premier.

"Przede wszystkim już o świcie dają mu do łóżka kawę,

A do kawy jajecznicę, i gdy już podeżre zdrowo,

To przynoszą mu w lektyce bardzo fajną cysorzową"

"Wiśnie i śliwki, ruda marchewka,

gruszka, pietruszka i kalarepka.

Kwaśne porzeczki, słodkie maliny,

to wszystko właśnie sa witaminy!

Kto chce być silny i zdrowy jak ryba,

musi owoce jeść i warzywa!

Witaminki, witaminki.

Dla chłopczyka i dziewczynki.

Wszyscy mamy dziarskie minki, bo zjadamy witaminki!"

Czytając wszystko co tylko jest o Malcie po angielsku trafiłem na książę kucharską Anna i Helen Caruana Galizia pt. „The Food & Cookery of Malta” . Tutaj podano, że jeden z gubernatorów Malty - Lieutenant General Lord Francis Grenfell 1st Baron Grenfell żył 1841 – 1925 urząd (1899-1903) bardzo lubił pomarańcze i wysyłał je do rządu imperium w Londynie, sekretarz kolonii w podzięce pisał „ I am almost incilned to say the oranges are the best thing that Malta produces”

Prawnuczka lorda – Caroline wyszła za mą za Polaka ! Zbigniewa Mieczkowskiego, oficera I Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka, ziemianina. Więcej o nim tu :

https://www.rp.pl/artykul/168861-Wymazani-przez-historie.html

Następny gubernator miał polskiego kucharza! Niestety nie podają jego nazwiska – kiedyś się może dogrzebię. Mistrz patelni pichcił głowę daję pyszności dla gubernatora i jego rodziny. Przepis który najbardziej zachwycił autorki książki jest na Koktajl z Homara Może dlatego najsłynniejsza szkoła kucharska świata ma w swoim logo Krzyż Maltański ? 

Koktajl gotowy – no to chlup, na zdrowie !

Za pałacem jeszcze jest trzecia część ogrodów zwana Pretendent's Kitchen Garden. Jest tu warzywniak z fruktami dla Głowy Państwa, restauracja oraz mini zoo. Polska kura Czubatka stroszy się jak paw czy inny struś pędziwiatr. Nasza kokoszka gwiazdą na firmamencie – ale jaja ! Kura Poland jest tu bardzo popularna okazuje się i że piękna jest niesłychanie – co oczywiste - robi za modelkę.

Prezydent A.Kwaśniewski tu był 2004 roku i zgodnie z tradycją posadził drzewo w prywatnej części ogrodów. Prezydent Malty – DeMarco powiedział „"Throughout the ages Malta and Poland were formed with the same spirituality and the same teachings of the Catholic faith. This faith has moulded our character, given us strength and fortified our moral fibre as a people."

HE Maria Loiuse Coreiro Preca - President 2015-2019

„Kto to pędzi tak przez miasto,

Komu w tych ulicach ciasno.

Biegnę gryząc pomarańczę,

Ziemia pod nogami tańczy.”

 „Wieczór aż od dziewcząt kipi,

Może czeka mnie przygoda”.

Pędzimy do kolejnego pałacu do Valletty. Zbudowany zaraz po założeniu nowej stolicy w 1566 roku rozrósł się do imponujących rozmiarów. Jest obecnie pałacem urzędowym kancelarii prezydenta ale także są tu biura już nie długo Głównego Prokurenta. Kiedyś tu mieścił się parlament dopóki nie zbudowano nowy zwany Tarką Do Sera u wejścia do stolicy.

Tutaj mamy portret polskiego króla Władysława IV – to przez niego mieliśmy Potop Szwedzki i nie mówię tu o zalewie sklejkowych mebli ...Razem biliśmy Ottomanów i może stąd fizjognomia Vladislaus Quartus Dei gratia rex Poloniae spoziera na nas ze ściany pałacu ?

W Sali Paziów w gablotce był prezentowany srebrny modela Pałacu Verdala. Jest to dar od Caroline Mieczkowska nee Grenfell. Coś mi się zdaje że jako suwenir po skończeniu służby lord wziął do Londynu a teraz po prostu zwrócono.

Sala Ambasadorów gościła św. Jana Pawła II podczas pielgrzymki w 1990r. Prezydent Censu Tabone przyjmował na pokoje. Pałac jest obecnie intensywnie remontowany po latach zapuszczenia. Korytarze pozbawiono obrazów i a dawna sala parlamentarną ponownie będzie zbrojownią. Tam gdzie jest teraz – na parterze były kiedyś stajnie. Nadal gobeliny w Sali Narad gdzie też kiedyś obradowali posłowie jest spektakularna.

'Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurhanu

Patrzę w niebo, gwiazd szukam przewodniczek łodzi' 

Ostatni pałac jest obecnie rzadko nawiedzany przez prezydenta może obawia się duchów Ceausescu, Tito i Kadafiego co tu gościli ? Znajduje się w Buskett Garden i zwie się Verdalla -od nazwiska Wielkiego Mistrza co sobie w lasku tu hasał radośnie polując na króliczki i perliczki tudzież wiejskie dziewczęta – ho ho. Mówi się że większość świętoszkowatych rycerzy maltańskich miało babę na boku i chędożyli z nimi aż wióry z łożnicy leciały, prosit !

"Kędy wąż śliską piersią dotyka się zioła.

W takiéj ciszy — tak ucho natężam ciekawie,

Że słyszałbym głos z Litwy. 
— Jedźmy, nikt nie woła!"

Zamczysko jest dostępne częściowo w Święto Piotra i Pawła 29.06 zwane tu Liminarja. Odbywa się wtedy najbardziej tradycyjny festy ludowy – coś na podobieństwo Dożynek. Farmerzy przybywają z całymi rodzinami by pokazać co tam obrodziło. Prezydent wręcza nagrody za mega płody z zagrody.

 

 Ja miałem okazję pobuszować po całym pałacu gdyż tu mieliśmy jeden z planów zdjęciowych do filmu o rozruchach zwanych Sette Giugno. Była w 2019 roku seta rocznica i rząd postanowił nakręcić film fabularny. Sypnięto kasę (mały skandalik bo bez przetargu) wybrano reżysera, udostępniono wszelkie wnętrza (Fort St. Elmo, Teatr Manoel, Sacra Infermeria oraz Verdala).

Harvey , my pal !

Mc Dowell - Brother's in arms 

Wszędzie byłem i spotkałem tu Harveya Keitel'a – grał gubernatora oraz Malcolm McDowell – pułkownika tłumiącego zamieszki. Tytuł ma być 'Just Noise” lub 'Storbju”. Miałem tu podwójne zadanie – byłem dublerem aktora Benedick'a Blythe (grał min w „Seven Years in Tibet) oraz miałem małą rólkę.

prawda że podobni ? 

Scena : Keitel siedzi przy biurku i odbiera raport od McDowella o sytuacji w Valletta. Ja wchodzę sprężystym krokiem i bez słowa kładę przed gubernatorem depeszę i wychodzę. Tu moje 15 sekund sławy lecz kamerę mam za plecami. Czy będzie mnie poznać ? Czy nie wytną ? Czy będę w napisach końcowych – się okaże na premierze w tym roku.

Tia, kariera w Hollywood stoi przede mną otworem !

https://hollywood-spy.blogspot.com/2019/09/harvey-keitel-malcolm-mcdowell-to-star.html

https://www.filmneweurope.com/news/malta-news/item/118680-harvey-keitel-and-malcolm-mcdowell-to-star-in-maltese-film-just-noise

https://lovinmalta.com/lifestyle/things-to-do/calling-all-men-in-malta-would-you-like-to-star-alongside-harvey-keitel-for-the-blockbuster-adaptation-of-sette-giugno/

http://maltawinds.com/2019/09/05/the-first-local-production-to-feature-two-hollywood-legends-harvey-keitel-and-malcolm-mcdowell/

https://www.tvm.com.mt/en/news/film-about-sette-giugno-featuring-hollywood-stars/

https://timesofmalta.com/articles/view/hollywood-giants-keitel-mcdowel-to-star-in-sette-giugno-film.733042
https://www.independent.com.mt/articles/2019-09-04/local-news/Hollywood-A-Listers-Harvey-Keitel-Malcolm-McDowell-to-star-in-Sette-Giugno-movie-6736213079

https://www.maltatoday.com.mt/arts/film/97257/pulp_fiction_star_harvey_keitel_set_for_sette_giugno_movie_on_maltese_uprising#.XiJXA7DPxqM

https://timesofmalta.com/articles/view/serious-questions-over-sette-giugno-film-funded-by-state.742851

PS> z mojego kwadratu w Sliema też widzę i czuję pomarańcze ….raj, kurcze pieczone !