80 - rocznica zatonięcia ORP Kujawiak

13.06.2022 - rejs z AMF na miejsce zatonięcia ORP Kujawiak 

ORP Kujawiak – 16 06 1942 w nocy z 15 na 16 czerwca 2022 przypada 80- ta rocznica zatonięcia ORP Kujawiak. Niszczyciel eskortowy, biorący udział w operacji Harpoon wpadł na minię około 1:00 , w wyniku czego 13 polskich bohaterskich marynarzy zginęło.

mapa dwu etapowego konwoju HARPOON

Polska ambasada zorganizowała uroczystości upamiętniające. 15.06 w Valletta, w Upper Baraka gdzie znajduje się tablica pamiątkowa będzie Apel Poległych o 17:00. W Sobotę na Uniwersytecie w Msida będzie sesja historyczna dotycząca ORP Kujawiak. Głos zabierze min. T. Gambin, historyk i nurek dzięki któremu udało się po bardzo żmudnych badaniach wrak odnaleźć, oraz P. Wytykowski lider poszukiwania wraku. Sesja w Archeology Centre 10:00 – 13:00. „Podwodni detektywi” wydobyli z wraku leżącego na głębokości 100 m dzwon i miejmy nadzieję, że wkrótce będzie można go zobaczyć. Polonia jest zaproszona by wziąć udział.

prof Roszak

Piotr Wytykowski

Genezę poszukiwania ORP Kujawiak przedstawili członkowie Stowarzyszenia Wyprawy Wrakowe. Prezes Mariusz Borowiak oraz wice Piotr Wytykowski. Przypadek sprawił, że jednym z nurków w ekipie mieszkającej w USA był syn jednego z członków załogi okrętu. Jana Kraski. To był zaczątek wspaniałej przygody, której kulminacją było zaprezentowanie wydobytego dzwonu z głębokości 100 metrów. Do takich odmętów schodzą tylko same zuchy. Z kompletem butli gazowych można tam być tylko ok 20 minut a proces dekompresji trwa 2 h. Ryzyko wypadku, awarii sprzętu – ogromne tym bardziej że wrak jest pełny niewybuchów.

oryginał i kopia 

prof Gambin, ambasador T.Czyszek, ekipa Wyprawy oraz autor z kopią dzonu

Profesjonalizm polskiej ekipy wspieranej przez zespół maltański pod kierownictwem T.Gambina przyniósł pełny sukces i kolejne białe karty II wojny światowej zostały zapisane.

Kolejnym prelegentem był Paweł Roszak-Kwiatek, inicjator renowacji tablic pamiątkowych w Upper Barrakka oraz cmentarzu Kalkara.

Kulminacja to odsłonięcie odrestaurowanego dzwonu z napisem HMS OAKLEY – pierwotne imę okrętu.

Na deser „zejście na wrak” dzięki technologi VR.Każdy może zwiedzić suchą stopą wrak naszego okrętu, który jest teraz drugim po tym w Kalkara polskim cmentarzem wojskowym na Malcie.  

wykład na terenie uniwerku, nowy kampus Msida 

https://underwatermalta.org/discover/orp-kujawiak-l72/

To był dzień pełen wrażeń – dzięki polskiej ambasadzie na Malcie (Tomasz Czyszek (amb), Monika Czyszek (kultura) i Łukasz Felczak – konsul.

Polegli: st. marynarz Józef Biernacki .
bosmanmat Stanisław Dąbrowski
bosman Andrzej Hołowacz
st. marynarz Józef Jankowski
st. marynarz Edward Jesionowski
bosman Aleksy Kozaków
bosmanmat Mieczysław Kubik
marynarz Edward Olsztyn
bosmanmat Stanisław Sadowski
bosmanmat Stanisław Szwarc
bosmanmat Michał Zajączkowski
st. marynarz Edward Zych
marynarz Czesław Zysk

NIGDY WIĘCEJ WOJNY .

Valletta - Górne Ogrody Barakka 

Jednym z sukcesów grupy poszukiwaczy było spotkanie jednego z żyjących marynarzy - Kazimierza Stefankiewicza. 

https://muzeummw.pl/orp-kujawiak-tonie-u-brzegow-malty/

W obliczu trwającej wojny o niepodległość Ukrainy, chcę dziś przypomnieć, że Polacy bili się na wszystkich frontach świata zgonie z zasadą Za Wolność Naszą I Waszą. Hasło to od prawie dwóch wieków jest krzyczane przeciwko ciemiężcą, imperatorom i najeźdźcom. Udział Polaków w obronie Malty nie ograniczał się tylko do konwojów dostarczających na wyspę amunicję, żywność, paliwa; były tu także inne jednostki – Garland, Błyskawica, „Cyrk Skalskiego”, okręty podwodne ORP DZIK i SOKÓŁ zwanych „terrible twins”. Są one wymienione na panelach w głównym ołtarzu anglikańskiej prokatedry św. Pawła w Valletta. Maltę odwiedził w '41 min. Generał W. Sikorski - powiedział „Ruiny Valletty oraz maltańskich kościołów tak samo jak ruiny Polski są świadkami zamiłowania do wolności odczuwanej zarówno przez Maltańczyków jak i Polaków. Na cmentarzu w Kalkara są pochowani polscy żołnierze polegli w katastrofie Halifax w grudniu 1942 oraz zmarli z „Sokoła”.

pierwsza tablica pamiątkowa - obecnie w Fort St. Emo - Muzeum Wojny (kaplica) 

Jednym z członków załogi okrętu podwodnego Sokół, które stacjonowały w bazie przy wyspie Manoel był Maltańczyk – Paul Camilleri. Kapitan Borys Karnicki nie był początkowo entuzjastycznie nastawiony do ochotnika z Malty ale dał się przekonać. Zaczął służbę jako steward (zawodowo był kelnerem) by wkrótce stać się pełnoprawnym marynarzem. Za wojenny walor wielokrotnie odznaczany min Krzyż Walecznych, Medal Marynarki Wojennej czy Long Service and Good Conduct Medal. Odznaczenia można zobaczyć w Muzeum Wojny w Forcie św. Elma w Valletta. Przy głównym placu paradnym jest kapliczka św. Anny – na ścianie jest również tablica pamiątkowa ku czci polskich jednostek. Medale są w jednej z gablot. Polska krew była na Malcie przelana. NIGDY WIĘCEJ WOJNY.    

Valetta - prokatedra, panel w ołtarzu głównym